Skąd się biorą haluksy?

Nasze stopy, podobnie jak dłonie, stanowią swoistą wizytówkę naszego zdrowia. Zwłaszcza latem, gdy eksponujemy je w sandałach lub klapkach. Niestety często staramy się je ukryć z powodu zaniedbań i widocznych zmian zwyrodnieniowych. Najczęściej spotykanym schorzeniem dotykającym stopy są haluksy. Oprócz wątpliwych walorów estetycznych, haluksy bywają także bolesne, utrudniając chodzenie i utrzymanie prawidłowej postawy ciała. Jak rozpoznać, że mamy problem z haluksami? I co robić, by się ich pozbyć?

Haluksy – co to takiego?

Haluks (łac. Hallux valgus) to choroba zwyrodnieniowa, dotykająca okolice stopy. Inna, swojska nazwa to "paluch koślawy", która doskonale opisuje istotę tego schorzenia. Pod wpływem nieprawidłowych obciążeń oraz zniekształceń, zmianom ulega naturalna biomechanika stopy. Paluch stopniowo zmienia swoje położenie i odchyla się w stronę pozostałych palców. W wyniku nieprawidłowego obciążenia stopy i braku podparcia w paluchu, dochodzi do poszerzenia przodostopia i tzw. płaskostopia poprzecznego. Dla wielu osób już sam estetyczny aspekt tego schorzenia jest powodem, by rozpocząć leczenie. Jednak pogłębiające się zmiany zwyrodnieniowe powodują u chorego ból i problemy z poruszaniem się.

Skąd się biorą haluksy?

Istnieją dwa czynniki, które mają wpływ na pojawienie się haluksów. Pierwszy to uwarunkowania genetyczne, które objawiają się pewnymi predyspozycjami w budowie stopy, jak nieprawidłowe ustawienie kości śródstopia, paluch dłuższy od drugiego palca czy nietypowy kształt stawu śródstopno-palcowego. Jednak za główną przyczynę haluksów uznaje się czynniki zewnętrzne, przede wszystkim noszenie źle dopasowanego obuwia.

Problem haluksów dotyka przede wszystkim kobiety, zwłaszcza te, które często chodzą w butach na wysokim obcasie. W takim obuwiu obciążenie jest przeniesione na przednią część stopy, co skutkuje obniżeniem łuku poprzecznego stopy i pojawieniem się płaskostopia poprzecznego. Tego typu obuwie zazwyczaj jest jeszcze zwężane, przez co palce są nienaturalnie ułożone i ściśnięte. Paluch stopniowo odchyla się na bok w stronę pozostałych palców. W efekcie na wysokości stawu śródstopno-paliczowego tworzy się wypukłość, w której z czasem pojawia się bolesny stan zapalny. Gdy paluch przestaje pełnić swoją stabilizacyjną rolę, ciężar zostaje przeniesiony na inne części stopy, które wkrótce również ulegają deformacji.

Do grupy osób zagrożonych ryzykiem haluksów należą także osoby otyłe oraz wykonujące pracę na stojąco.

Bolesne objawy haluksów

Tworzenie się haluksów jest procesem długofalowym, początkowe zmiany zwyrodnieniowe nie sprawiają bólu i często są bagatelizowane. To błąd, bo im wcześniej zareagujemy, tym szybciej skorygujemy pewnie nieprawidłowości. Co powinno zwrócić naszą uwagę?

- deformacja w okolicy dużego palca - niewielkie wybrzuszenie w okolicy palucha powinno obudzić naszą czujność, z czasem może się powiększać i sprawiać ból;
- podwinięcie palucha pod palce;
- bóle w okolicach kości śródstopia – wynikające z postępującej deformacji;
- pojawianie się bolesnych odcisków na stopach;
- problemy z chodzeniem.

Wszelkie niepokojące zmiany powinniśmy skonsultować ze specjalistą. W tym przypadku należy udać się do ortopedy lub podologa - specjalisty od chorób stóp i stawu skokowo-goleniowego.

Podstawą dbania o stopy ze skłonnościami do powstawania haluksów jest oczywiście dobranie odpowiedniego obuwia. Warto zainwestować w obuwie medyczne przeznaczone na haluksy. Modele  te wykonane są z naturalnych i elastycznych materiałów, które nie uciskają palców. Szerokie przody dopasowane są do kształtu stopy, aby ciężar ciała był rozłożony równomiernie. W przypadku widocznych zmian zwyrodnieniowych rozsądną opcją są buty ze wstawkami elastycznymi po wewnętrznej stronie obuwia .Panie w miarę możliwości powinny unikać butów na wysokim obcasie i z wąskimi noskami. Do butów można dokupić wkładki ortopedyczne (także na zamówienie).